Emotionele waarde

Op de plek waar eerst het terras was, tussen de heg aan de achterkant van de tuin en de vijver, staat nu een pergola waar een druif en een kiwi op groeien. De kiwi heb ik een paar jaar geleden gezaaid en deze bleef nog samen met drie anderen over. Hij (een mannetje) doet het niet zo goed, hij kan de brandende zon en droogte in de zomer niet goed aan. In de lente, als het weer wat warmer begin te worden en de dagen langer worden loopt hij uit met mooie lange, rood behaarde scheuten. Boven in de plant die zo’n tweeënhalve meter hoog is zwellen de bloemknoppen op die later in de lente opengaan. Een kransje van meeldraden komt tevoorschijn, omsloten door witte kelkbladen. Een beetje als kersen of appelbloesem, maar dan wit. Helaas als het heter wordt en de zon komt steeds hoger aan de hemel te staan laat hij al zijn bladeren vallen om dan later in het seizoen weer uit te lopen. Er wordt, als je een kiwi kweekt voor de vruchten aangeraden om een plant te kopen. Deze bestaat dan eigenlijk uit twee planten, een mannetje en een vrouwtje want Kiwi’s zijn eenslachtig, het vrouwtje draagt de vruchten en het mannetje is nodig voor de bestuiving. Als je ze toch wil zaaien duurt het vaak wel een paar jaar voordat ze gaan bloeien en je kan zien of je mannetjes en/of vrouwtjes hebt gekweekt. Wil je ze zaaien, dan haal je gewoon zaadjes uit een kiwi, maakt deze schoon en laat ze drogen op een plek in de schaduw waar wat ventilatie is. Na ongeveer een week gedroogd te zijn doe je ze in een zakje in de vriezer en laat ze daar drie of vier weken stratificeren. Zo denken de zaden dat het winter is en als je ze daarna dan zaait op de vensterbank kunnen ze ontkiemen. Je kunt ze dan na een tijdje verspenen en na ongeveer een jaar zijn ze waarschijnlijk wel groot genoeg om te worden uitgeplant. Ze groeien bij mij het beste in de half schaduw, op een beschutte plek. Degene die bloeien zijn tot nu toe allemaal mannetjes, ik zou er een vrouwtje bij kunnen kopen of stekken van iemand anders.
Onder de pergola ligt een terras met houten tuintegels, daarop stond voorheen een houten picknicktafel, maar die is verplaatst naar het midden van de tuin. Het is fijn om omgeven te zijn door je tuin in plaats van er vanaf de zijlijn over uit te kijken want soms kan het moeilijk zijn om helemaal niks te doen en alleen maar even te genieten. Je ziet dat vaak van alles wat er moet gebeuren en krijgt allerlei ideeën die onmiddellijk moeten worden uitgevoerd. Heb je hier ook vaak last van dan kan het beter zijn om het terras in het midden van de tuin te hebben. Met de blik dan gericht op maar de helft in plaats van de hele tuin heb je in theorie dan vijftig procent minder kans dat er tijdens het niets doen een afleiding ontstaat, de tuin beschouwende als een homogene verzameling van intuïtieve creativiteits-stimulerende prikkels.
Het terras is op het moment dus een kaal vierkant met houten terrastegels, overkoepelt door een pergola waar een ongelukkige kiwi op groeit, en een druivenstok, die zo’n drie meter lang is en zich nog makkelijk in groeirichting laat sturen. Een goed moment dus om er iets aan de veranderen.
Het is een van de droogste plekken in de tuin, het ligt wat hoger dan de rest. In de zomer is het soms zó droog dat er brede scheuren in de zware klei ontstaan. Deze droogte blijft wel vaak redelijk oppervlakkig en gaat zelden dieper als ongeveer dertig centimeter. De plek is dus niet zo geschikt voor jonge of ondiep wortelende planten met behoefte aan veel vocht, maar, een kleine boom zou hier goed op zijn plek zijn. Het is groot genoeg voor een halfstam fruitboom of een wat grotere struik. Er zijn veel mogelijkheden, een appel of peer zou het er goed kunnen doen, of zelfs een perzik of nectarine, wat natuurlijk heel mooie bomen zijn, maar wat op dit moment me de beste keuze lijkt is een Mispel of een Moerbei. Veel planten en bomen in een tuin staan er niet omdat ze het meest produceren, het mooist bloeien of de aangewezen soort zijn voor een bepaalde plek. Neem bijvoorbeeld de kiwi’s, die er staan omdat het leuk was om ze te zaaien en dan verder op te kweken, of de vele geredde planten die anders in de prullenbak waren gegooid, andere experimenten als de Fatsia Japonica die ook niet van de zon bleek te houden of de Eucalyptus die in vier jaar tijd van één naar acht meter groeide. Planten die cadeautjes waren van andere tuinders, vrienden of familie. Zo heeft elke plant en ook plek in de tuin na verloop van tijd een eigen verhaal, herinnering of betekenis. Deze dingen geven planten emotionele waarde wat in een sier, of gemengde tuin vaak belangrijker is als praktische functionaliteit. Planten zelf kweken, of als gift krijgen van een ander geeft een totaal ander gevoel als een plant kopen. De herinnering blijft er voor altijd aan vast zitten. Zoals bijvoorbeeld oeroude bomen die ooit honderden jaren geleden zijn geplant op een landgoed door een Heer of Dame. Zo zijn er nog meer redenen te noemen die waarde toevoegen aan een plant of boom in de tuin. Een kweepeer in vergelijking met een ‘gewone’ peer, omdat de kwee een tijd lang vergeten was. Een historisch Hollands appel ras in plaats van een populaire exoot, wegens het behoud van de soort. Zelf kweken in plaats van kopen omdat je veel leert over het groei en kweekproces. Dit gaat soms ten koste van een hoge opbrengst, maar een tuin wordt zo persoonlijker en unieker, wat ook heel veel voldoening kan geven.
Er zitten aan zowel de mispel als de moerbei voordelen. Zo is de moerbei droogtebestendig en zijn de vruchten erg lekker. De mispel is gemaakt voor het Hollandse klimaat en goed winterhard. Maar, gezien de droogte van deze specifieke plek is de moerbei waarschijnlijk de beste keuze en moet de mispel nog maar even wachten.